บ้านทานตะวัน ก่อตั้งโดย คุณศิริพร สะโครบาเนค เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๑ เพื่อช่วยเหลือฟื้นฟูเด็กที่ขาดสารอาหาร ซึ่งในสมัยนั้นโรงพยาบาลศิริราชพบเด็กขาดสารอาหารขั้นรุนแรงจำนวนมาก จึงส่งเด็กมารับการฟื้นฟูที่บ้านทานตะวัน และเมื่อมีการก่อตั้งโรงเรียนหมู่บ้านเด็ก ในปี พ.ศ.๒๕๒๒ จึงทราบว่าปัญหาเด็กขาดสารอาหารมาจากความยากจนของครอบครัว แม่เด็กไม่ได้บำรุงสุขภาพขณะตั้งครรภ์ ทำให้เด็กขาดสารอาหารตั้งแต่อยู่ในครรภ์ รวมถึงเด็กในชุมชนแออัดและในชนบทที่มีฐานะยากจน ก็พบว่าขาดสารอาหารเป็นจำนวนมากเช่นกัน เพราะพ่อแม่จะหาให้เด็กกินแค่อิ่มโดยไม่คำนึงถึงคุณค่าทางอาหาร

 ตลอดระยะเวลาการทำงานที่ผ่านมาของบ้านทานตะวัน นับแต่แรกตั้งจนถึงปัจจุบัน พบว่า เด็กขาดสารอาหารถึงขั้นเสียชีวิตเริ่มลดลง แต่ก็ยังมีเด็กที่ขาดสารอาหารเพราะครอบครัวเลี้ยงด้วยนมข้นหวาน ส่งผลให้เด็กตาบอดเพราะขาดวิตามินเอ มีภูมิคุ้มกันต่ำและติดเชื้อง่าย



ขณะเดียวกันปัญหาอื่น ๆ ของเด็กปฐมวัยก็มีเพิ่มมากขึ้น ทั้งที่เกิดจากตัวเด็กเอง เช่น การเจ็บป่วย รวมถึงปัญหาที่เด็กได้รับผลกระทบจากครอบครัว เช่น ถูกทอดทิ้ง ถูกทำร้ายร่างกายและจิตใจ ถูกปล่อยปละละเลย ขาดการดูแลเรื่องอาหาร ซึ่งนำมาสู่ปัญหาการขาดสารอาหารในเด็กเช่นกัน

 

 บ้านทานตะวันจึงเริ่มขยายการทำงานไปสู่กลุ่มเด็กที่ถูกทารุณกรรม ถูกทอดทิ้ง และกลุ่มปัญหาเฉพาะหน้า เนื่องจากไม่มีคนดูแลเด็กเพราะมารดาตั้งครรภ์โดยไม่พร้อม ครอบครัวติดเชื้อเอดส์ ติดยาเสพติด ติดคุก เป็นต้น

 ปัจจุบัน บ้านทานตะวัน ได้พัฒนาการทำงานให้พร้อมสำหรับการดูแลเด็กทารกตั้งแต่แรกเกิด - ๔ ขวบ โดยเน้นการพัฒนาเด็กและพัฒนาครอบครัว (ทางเลือก) โดยรวบรวมแนวทางการพัฒนาเด็กทางเลือกเข้ามาใช้ เช่น มอนเตสซอรี่ หลักสูตรการพัฒนาเด็กปฐมวัย การพัฒนาสมอง งานโภชนาการ เป็นต้น เพื่อให้เด็กมีพัฒนาการดีรอบด้านและสมวัย รวมถึงด้านความคิด ศักยภาพเชิงสังคมและวัฒนธรรม

 บ้านทานตะวัน ได้จัดและปรับสภาพแวดล้อมให้เป็น “บ้านที่สองของทารกและเด็กเล็กด้อยโอกาส” ให้มีสภาพแวดล้อมที่ดีและเอื้อต่อการส่งเสริมพัฒนาการ โดยมีเด็กเป็นศูนย์กลาง มีผู้ดูแลเด็กด้วยความรัก ความอบอุ่น และเข้าใจพัฒนาการตามวัย ควบคู่กับการทำงานพัฒนาครอบครัวของเด็กร่วมกับแนวทางงานสังคมสงเคราะห์ โดยมุ่งให้เด็กมีโอกาสกลับไปอยู่ในครอบครัวและเติบโตในสังคมให้ได้มากที่สุด

 บ้านทานตะวัน มูลนิเด็ก รับเด็กกำพร้า ไม่มีคนดูแล ถูกทิ้ง ถูกทำร้าย ขาดสารอาหาร ครอบครัวยากจน ตั้งแต่แรกเกิด - ๔ ขวบ มาดูแลในทุก ๆ ด้าน ทั้งเรื่องที่อยู่อาศัย อาหาร เครื่องแต่งกาย ยารักษาโรค สุขภาพกาย สุขภาพจิต และให้เด็กได้รับการศึกษาที่ดี ผ่านการบ่มเพาะความรักและความรู้ ให้เด็กเติบโตดั่งต้นทานตะวันที่แข็งแรง พร้อมจะเบ่งบานอย่างสวยงาม และเป็นคนดีของสังคม



 เพาะรัก เพราะสิ่งสำคัญสำหรับเด็ก คือ การได้รับความรัก ความเอาใจใส่ เปรียบเสมือนอาหารใจที่หล่อเลี้ยงให้เด็กวัยนี้เติบโต โดยรู้ว่ามีคนที่รักและคอยห่วงใย รู้จักการรับและการให้ผู้อื่น บ้านทานตะวันจึงเป็นเหมือน “บ้าน” ที่มีครูกับพี่เลี้ยงเป็นแม่ คอยเพาะรักด้วยอ้อมกอดและเลี้ยงดูอย่างใกล้ชิด



 เพาะรู้ เพราะรู้ว่าสมองเด็กพัฒนาทุกวินาทีไม่มีหยุดยั้ง หากปล่อยเวลาผ่านไปเด็กจะเสียโอกาสเรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัส ทั้งทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ บ้านทานตะวันจึงนำแนวทางการสอนแบบมอนเตสซอรี่เข้ามาพัฒนาเด็ก ให้เด็กเรียนรู้ผ่านกิจกรรมการนวดสัมผัสรัก ห้องเรียนรู้มอนเตสซอรี่ การเล่น การเกษตรธรรมชาติ โยคะเด็ก กิจกรรมพาน้องท่องโลกกว้าง พาน้องไปซื้อหนังสือ การอ่านหนังสือ นิทานสื่อรัก ฯลฯ

 บ้านทานตะวันมุ่งหวังว่า กระบวนการ เพาะรัก-เพาะรู้ จะเป็นต้นแบบแนวทางการเลี้ยงดูและพัฒนาเด็กปฐมวัยทางเลือกที่จะขยายไปสู่พ่อแม่ ครอบครัว ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สถานรับเลี้ยงเด็ก เพื่อให้เด็กมีความพร้อมที่จะเข้าสู่วัยเรียนและโลกกว้าง

ดังที่ ศาสตราจารย์นายแพทย์ประเวศ วะสี ประธานกรรมการมูลนิธิเด็ก ได้กล่าวไว้ว่า



"การช่วยเด็กด้วยการให้ ในสิ่งที่ไตร่ตรองแล้วว่าดี ให้อาหาร ให้นิทาน ให้แง่คิด จินตนาการ ให้ความรัก ความมั่นใจ ให้ความหวัง เป็นการเติมพลังวัยเยาว์ให้เติบโตสู่การสร้างสรรค์"



ผลการดำเนินงานตลอด ๔๓ ปี ของบ้านทานตะวัน



บ้านทานตะวัน สามารถดำเนินมาถึง ๔๓ ปี ได้นั้น เนื่องจากการสนับสนุนของทุกท่านผ่านการทำกิจกรรมต่าง ๆ และร่วมบริจาคให้บ้านทานตะวัน โดยเงินทุนจากการสนับสนุนทั้งหมดจะนำไปเป็นค่าใช้จ่ายในการช่วยเหลือเด็กและสังคมต่อไป